Tanrı Parçacığı: Higgs Bozonu Nedir?
Tanrı Parçacığı: Higgs Bozonu Nedir? Büyük patlama teorisi ilk defa 20. yy da ortaya atıldığında bilim insanları bu konuyla alakalı ciddi araştırmalar yapmaya başladı. Daha sonra yapılan araştırmalar ve elde edilen bulgular sonucunda Big Bang (büyük patlama) teorisinin gerçekten olduğunu kanıtladılar. Özellikle de 20. yy’lın ortalarından itibaren bilim insanları evrenin muazzam bir patlamayla ortaya çıktığına artık kesin gözüyle bakmaktadırlar.
Evrende başlangıçta hiçbir şey yoktur. Sadece saf bir enerji mevcuttur. Nedenini halen daha araştırdığımız ve bulamadığımız bir nedenden dolayı o saf enerji bir noktada birleşti. Buradan sonra gerçekleşen çok büyük patlama bütün enerjiyi evrenin dört bir yanına savurdu. O saf enerji günümüzde evrendeki her şeyi oluşturdu.
Tanrı Parçacığı: Higgs Bozonu Nedir?
Saf enerji nasıl oldu da kütlesi ve hacmi olan bir maddeye dönüştü? Bilim insanları 1950’li yıllardan itibaren bu sorunun cevabını aramaya başladılar. Edinburg Üniversitesinde öğretim görevlisi olarak çalışan bilim insanı olan Peter Higgs 1966 yılında çok ilginç bir fikir ortaya attı: Evrenin ilk başlangıç aşamasında gizemli bir parçacığın diğer parçacıklarla etkileşime geçerek onları bir araya getirdiği ve atom altı parçacıkları oluşturduklarına dair çok değişik bir teori ortaya attı. Peter Higgs’in iddiasına göre gizemli parçacık, gizemli bir enerji alanı yarattı ve burada kuart vb. atom altı parçacıklar bu alanda birleşerek ilk protonları, nötronları ve elektronları oluşturdu. Bu aşamadan sonra bu parçacıklar birleşerek atomları, atomlar elementleri, elementler ise günümüzde var olan evreni ortaya çıkarmıştır.
Higgs teorisi
Higgs teorisine göre bu gizemli parçacığın ömrü çok düşüktür. (1 saniyenin milyarda biri kadar ömre sahiptir) Bu son derece küçük, son derece kısa ömürlü hiçbir şekilde kütlesi olmayan küçük enerji parçacığı hakkında çok ciddi araştırmalar yapıldı. Fakat 20 yy. teknolojisi ile bu parçacığın nasıl işlediğini tespit etmek imkânsızdı. O yüzden bu parçacığın ismine “Tanrı parçacığı” adı verildi. Higgs parçacığı (tanrı parçacığı) teorisel anlamda vardı ve matematiksel anlamda da uygun sonuçlar çıkarıyordu. Deney ve simülasyonlarda da bu parçacığın tespiti doğruydu. Fakat gerçekten bu parçacığın var olup olmadığını anlamak için 2012 yılında Cern laboratuarında ciddi çalışmalara başlandı.
Gelişmiş olan devletler kendi aralarında para toplayarak milyonlarca dolarlık bir fon oluşturdular ve bu fonun çok büyük bir kısmını ise sadece higgs parçacığını tespit etmek için harcadılar. İsviçre’de bulunan dünyanın en büyük parçacık hızlandırıcılarından biri olan Cern’de büyük karbon çarpıştırıcısından “Atlas” adı verilen bir süper dedektör meydana getirdiler. Atlas muazzam bir dedektördür. Binlerce ton ağırlığında ve metrelerce genişliğe ve yüksekliğe sahiptir. Bu süper dedektörün tek bir görevi vardır. –Tanrı parçacığını yakalayabilmek– Cern’deki büyük karbon çarpıştırıcısı ve devasa atlas dedektörü 2012 yılında ilk tutarlı kanıtları elde etmiştir. Arkasından gelen diğer çalışmalardan sonra 2013 yılında x kromozonu adı verilen parçacıkların olduğu bilimsel olarak kanıtlandı. Bu parçacık gerçekten vardı ancak çok kısa bir ömrü bulunmaktaydı. Bu parçacık diğer parçacıkları bir arada tutuyordu hacimsiz, kütlesiz saf enerji maddeye bu şekilde dönüşebiliyordu. Bunu gerçekleştiren olay ise higgs bozonu ve onun yarattığı higgs alanıdır.
Higgs Bozonu
Higgs bozonu dediğimiz olay evrende büyük patlamadan sonra ortaya çıkan ilk ve en yoğun parçacıklardan biridir. Bu parçacık çok küçük ve kısa ömürlüdür. Ancak küçük olduğuna bakmayın çok muazzam bir özelliğe sahiptir. Bu küçük ve kısa ömürlü parçacıklar bir araya geldikleri zaman higgs alanı adı verilen enerji alanı oluştururlar. Bu enerji alanı da diğer atom parçacıkları gelmektedir. Bu parçacıkların bir araya gelmesiyle de elektron, proton, nötronlar oluşmaktadır. Yani anlayacağınız saf enerji dediğimiz bu oluşum higgs alanı sayesinde oluşmaktadır ve bu durum ise şuanda var olan maddenin temellerini oluşturmaktadır. Eğer higgs alanı olmasaydı şuan evren ve madde olmayacaktı.
Higgs bozunu ya da higgs alanını kanıtlamak bilim dünyası için çok büyük bir gelişmedir. Evrenin var oluşunu anlayabilmemiz adına çok büyük bir adım atılmıştır. Ancak büyük devletler olaya bilimsel açıdan bakmamaktadır. Genel olarak sonsuz enerji elde edebilmek için bu alana yatırım yapmaktadırlar. Higgs alanının doğasını keşfedip onu anlayarak higgs alanını manipüle etmektir. Eğer higgs alanı üzerinde insanların kontrolü olursa saf, sınırsız yani sonsuz enerji elde edilebilecektir.